‘je hoeft tekeningen niet te analyseren. Je kunt beter in gesprek gaan met kinderen. Tekeningen willen uitleggen, is respectloos naar het kind.’
Die bleef hangen bij mij. Want zoals ik altijd zeg; nee, je hoeft niet altijd kindertekeningen te duiden. En ja, natuurlijk praat je met kinderen. Maaaarrrr…
Er is meer!
In mijn ogen is alleen in gesprek gaan en vragen stellen aan een kind net zoiets als naar het buitenland op vakantie gaan en verwachten dat ze Nederlands met je praten. Het kán wel, maar vraagt wat handen- en voetenwerk…
Zo.
Misschien even een nadenker.
Wat ik bedoel?
In de afgelopen 25 jaar dat ik met kinderen werk en de 15 jaar dat ik onze kinderen mag opvoeden, heb ik gezien, dat kinderen vooral leven vanuit hun gevoel. En geloof me; ik heb verbaal zeer vaardige kinderen. Pienter ook. Toch leven zij vooral vanuit hun ‘zijn’.
Ze ervaren en beleven. Dingen zijn er. Of niet. Het is zoals het is. Die ervaringen en emoties uiten ze in beelden tijdens spel, tekeningen en lichaamstaal. Het verwóórden van deze ervaringen en emoties leren ze met de jaren. Steeds beter.
Beetje bij beetje leren ze dat die gevoelens een naam hebben. Maar voordat je die naam kunt geven, is het wel belangrijk dat je eerst weet wát je voelt. Ontdekt welke woorden er zijn. De nuances in woorden en emoties.
Laten we eerlijk zijn, dat is zelfs voor veel volwassenen nog een hele uitdaging. Zelf ben ik zo’n ‘beelddenker’. Vertel me iets en ik zie er een plaatje bij, voel van alles. Dat vervolgens uitleggen en vertellen, is een ander verhaal…
… daar heb ik echt even tijd voor nodig. Omdat zoals ik het in mijn hoofd voor me zie niet altijd in woorden uit te drukken is. Of omdat de plaatjes sneller gaan dan mijn woorden kunnen bijbenen. Om maar wat te noemen. Nou ben ik verbaal best vaardig dus ik kom een eind.
Maar stel je voor, dat je veel jonger bent dan 41… en minder verbaal vaardig of een andere taal spreekt of een ontwikkelingsvoorsprong hebt of een ontwikkelingsachterstand hebt of niet wilt vertellen of niet weet hoe iets voelt of niet weet hoe je iets noemt of wat als je denkt dat er niemand is om het aan te vertellen of moeite hebt met zelfreflectie of of of….
en een volwassene vraagt jou het met woorden uit te leggen.
Dan kan dat behoorlijk ingewikkeld zijn.
En bijzonder genoeg is dat precies wat we als volwassenen vaak doen. We vragen om woorden.
Terwijl kinderen van nature communiceren via beelden, die bewust en onbewust ontstaan. Die beelden zie je terug in hun spel, tekeningen en lichaamstaal. Dat is ook wat kinderen het liefste doen: spelen en creatief bezig zijn.
Deze beelden zijn herkenbaar en te herleiden wanneer je je hierin verdiept als volwassene. Als je jezelf toestaat terug te gaan naar hoe je zelf communiceerde als kind.
Wanneer we van een 3-4 jarige verwachten dat ze ons vertellen hoe ze zich voelen dan krijg je een ‘vrij basic’ antwoord. Als je al een antwoord krijgt. Bij een 7-9 jarige krijg je meestal wel een antwoord. Het deel waar ze zich op dat moment bewust van zijn. Voor hen is terug gaan in de tijd en daar weer de gevoelens aan koppelen nog steeds best lastig. Simpelweg, omdat hun hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. Door naar pre-pubers en pubers, die volop in ontwikkeling zijn en vaak verwarrende gevoelens ervaren. Of ‘gewoon geen zin’ hebben om te praten. Niet wíllen praten over dingen.
Bovenstaand zijn wat voorbeelden die ik dagelijks tegenkom. Mijn zoon van ruim 7 heeft na een lange dag school geen zin om te vertellen. Maar wél zin om te tekenen. Dan vormt die tekening met al zijn extra informatie een prachtige ingang voor een gesprek.
Want hé, je hebt mij niet horen zeggen, dat je geen gesprek met kinderen mag of kunt voeren over de tekeningen.
Wat ik wel zeg, is dat het voor kinderen en ook voor veel volwassenen best ingewikkeld kan zijn om te vertellen over gevoelens en ervaringen. Op die momenten is de schat aan informatie, die tekeningen in zich hebben, zeer waardevol.
De beeldentaal is de taal van het kind. Die je, naarmate je ouder wordt, vaak verleert. Mijn missie is om alle opvoeders zich bewust te laten zijn van de onschatbare waarde van de beeldentaal. Zodat kinderen zich nog meer gezien en gehoord voelen.
Net als Marianne en haar zoon B.
Marianne schreef op Facebook het volgende:
“Ik hoor vaak om me heen…mijn kind is gesloten en vindt het lastig om te delen over wat hem/haar bezig houdt…
Ik heb de training van Eveline “Kindertekeningen lezen & begrijpen” gedaan en daarin leer je kindertekeningen te lezen én begrijpen…iets waar ik nog steeds superblij mee ben.
Je krijgt zoveel meer te zien/voelen wat een kind bezighoudt en dus ook hoe je een kind evt daarbij kan begeleiden…een echte aanrader om met een kind op een andere manier in gesprek te gaan.
Eveline heeft ooit een tekening van B. gelezen toen hij misschien wel op het diepste punt zat…ik had er een gevoel bij maar vond het lastig om het voor hem in te vullen…wat als ik er naast zat… Toen ik aan B. vertelde wat Eveline uit zijn tekening had gehaald werd hij emotioneel en begon hij te stralen en zei: hoe kan dat? Hoe kan ze dat weten? Mama, wil jij dat ook gaan leren? Als ik het dan niet met woorden kan zeggen dan ga ik tekenen… en dat heb ik gedaan omdat ik het ook heel erg gaaf vond…en ik heb hier nog elke dag iets aan.”
De spijker op zijn kop.
Dus nee, in mijn ogen is tekeningen lezen & begrijpen niet respectloos. Sterker nog. Ik vind het respectvol om mij te verdiepen in de taal die een kind van nature ‘spreekt’. Een enorm waardevolle aanvulling op de gesproken taal.
Vragen stellen en denken, dat is iets wat we aanleren. Dat is de taal van volwassenen en onze maatschappij om de communicatie te ‘vergemakkelijken’. Dit vraagt tijd en oefening. Kinderen uitnodigen om altijd in de taal van de volwassene mee te gaan terwijl ze van nature een andere taal gebruiken… Tja, dat is aan een Engelsman vragen of hij in het Nederlands wil uitleggen hoe hij zich voelt. Ook al woont hij al jaren in Nederland. Je uitdrukken in je ‘moerstaal’ blijft toch het makkelijkst.
Heb je vragen over het lezen van kindertekeningen? Kijk eens bij de online trainingen of stuur een mailtje aan support@kinderenbeterbegrijpen.nl
