Kinderen leven dicht bij hun gevoel en zeker tot een jaar of 8 hebben zij nog moeite met het verbaal uiten van gevoelens (meestal langer; zelfs volwassenen zijn niet altijd in staat de juiste woorden te vinden). Gewoon, omdat ze het woord wat bij het gevoel past nog niet kennen of omdat ze het gevoel niet herkennen of omdat ze het liever niet zeggen, enzovoorts. In deze blog bespreken we de betekenis van een boom in een tekening.

Gevoelens verwerken

Spel en tekeningen zijn bij uitstek geschikt om die gevoelens te verwerken en ze een plek te geven. En dat is waar jíj gebruik van kunt maken om (jouw) kinderen nóg beter te begrijpen. Spel reflecteert het ontwikkelingsniveau van een kind op sociaal, emotioneel, mentaal en fysiek gebied. Hetzelfde geldt voor tekeningen. Vooral tekeningen die spontaan getekend worden.

Werk jij met kinderen of heb je het gevoel dat er meer uit tekeningen te halen is dan je op het eerste oog ziet? Lees dan even verder.

Boomtekening

Bijna ieder kind tekent weleens een boom. Waarschijnlijk heb je in je leven meerdere boomtekeningen gezien. Is het je weleens opgevallen dat ‘energieke’ kinderen een ander soort boom tekenen dan ‘rustige’ kinderen? Heb je gezien dat er grote verschillen zijn tussen wortels, kroon en stam?

Iedere kind heeft een (levens)verhaal. Dit verhaal uit hij op onbewust niveau in zijn spel en tekening. Dus ook in zijn boomtekening.

Laten we eens kijken naar de 3 hoofdonderdelen van een boom:

– wortels

– stam

– kroon

Over deze 3 onderdelen valt veel te vertellen.

Wortels:

De wortels zijn de basis van een boom. Is de boom goed geworteld zodat hij in staat is voeding op te nemen? Staat hij stevig in de grond? Goed geaard? Bomen waarvan de wortels en de stronk van de boom aandacht trekken, duiden mogelijk op onrust aan de ‘basis’ van het kind. Hoe is de start van dit kind geweest (zwangerschap, geboorte) en hoe is de thuisbasis op dit moment? Wortels zijn nodig om voeding op te nemen. Wanneer er weinig wortels zijn, kun je je afvragen of dit kind in staat is letterlijke (eten, drinken) of figuurlijke (ontwikkelingsgericht stof op school bijvoorbeeld) voeding tot zich te nemen. Krijgt het voldoende voeding aangereikt? En ook of het kind stevig staat of dat het makkelijk uit zijn evenwicht te brengen is.

Stam:

De stam in de lengte wordt ook gezien als de leeftijd in jaren en als het ‘ik’ van het kind. Is deze stevig getekend of dun? Staat het stevig (te stevig kan duiden op starheid, koppigheid) of waait het makkelijk met alle winden mee? Zijn de lijnen dik of dun? Bij dikke lijnen is een kind vaak goed in staat zijn grenzen aan te geven, maar kan ook duiden op de wens voor meer bescherming.

Wanneer je naar de stam kijkt met in gedachte de lengte als leeftijd in jaren dan is het interessant te kijken naar eventuele beschadigingen aan de stam, takken of holletjes in de boom. Hetzelfde geldt voor takken die lager aan de stam getekend zijn. Deze verwijzen vaak naar voor het kind ingrijpende gebeurtenissen in zijn leeftijd. Zoals een verhuizing, echtscheiding, ziekte, overlijden, geboorte. Deze gebeurtenis heeft dan indruk op het kind gemaakt. Bijvoorbeeld een holletje in het midden van een stam getekend door een kind van 8 jaar kan duiden op iets wat rond zijn 4e jaar heeft plaats gevonden.

Kroon:

Aan de kroon is veel te zien: takken, bladeren, ronde vormen, hoekig, vruchten. Over de takken kun je zeggen dat deze verwijzen naar het maken van contact. In hoeverre is een kind in staat zijn handen (takken) uit te reiken en contact te maken met anderen? Takken alle kanten op wijzen erop dat een kind waarschijnlijk makkelijk contact maakt. Korte takken bij elkaar of geen takken laten zien dat contact maken lastig kan zijn.

Veel drukte in de kroon kan wijzen op een vol hoofd. Onrust. Ronde vormen in de kroon duiden op warmte en gevoel. Hoekige vormen daarentegen meer op denken gericht.

Puntige takken en bladeren zorgen voor afstand; ‘blijf maar uit mijn buurt’. Vruchten geven aan dat er iets is dat ‘zijn vruchten afwerpt’. Er vindt ontwikkeling plaats.

Bladeren zijn nodig om zonlicht op te vangen; levensvatbaar te zijn. Een boom zonder blad straalt minder tot geen leven uit. De boom is dood of in de herfstperiode. Een periode van terugtrekken.

En zo valt er over bomen nog veel meer te vertellen. Ik heb het nog niet over kleur, dieren, omgeving van de boom gehad. Over de positie van de boom op het blad… Maar voor nu is dit al heel wat. Ga op onderzoek en kijk of het klopt. Welke kinderen tekenen wat voor soort bomen?

Ben je benieuwd naar andere symbolen in kindertekeningen? Schrijf je dan snel in voor de gratis download, op deze pagina.

Veel plezier en lieve groet,

Eveline Ruitenberg

Speltherapeut